تبادل لینک هوشمند قلمرو تحقیق:
-قلمرو موضوعی تحقیق: قلمرو موضوع این تحقیق، حوزه های تصمیم گیری چند معیاره فازی و معیارهای مالی را شامل می‌شود.
-قلمرو زمانی تحقیق: قلمرو زمانی از لحاظ دوره انجام تحقیق سال ۹۱ و ۹۲ و از لحاظ دوره گردآوری داده ها، سال های۸۶ تا ۹۰ را در بر میگیرد.
-قلمرو مکانی تحقیق: شرکتهای مواد غذایی و آشامیدنی حاضر در بورس اوراق بهادار سال های ۸۶ تا ۹۰ را شامل می‌گردد.
جامعه آماری تحقیق شرکتهای تولید مواد غذایی و آشامیدنی را شامل می شود که در سال های ۸۶ تا ۹۰ در بازار بورس حاضر بوده و داده های آنها در سایت سازمان بورس و اوراق بهادار موجود باشد. همچنین جهت یکپارچه بودن اطلاعات شرکتهایی که سال مالی آنها منتهی به ۲۹ اسفند نبود از جامعه آماری حذف گردید و در نهایت تعداد نهایی شرکتهای موجود در جامعه آماری به ۱۵ عدد رسید.
به منظور افزایش قابلیت اعتبار نتایج تحقیق، از بین اعضای جامعه آماری ذکر شده، نمونه‌گیری به عمل نیامده و تمامی مشاهدات مورد بررسی قرار می گیرند، لذا جامعه و نمونه آماری برابر می‌باشد.
مدل یا روش های تصمیم‌گیری از ادبیات تحقیق استنباط می گردد و گردآوری اطلاعات جهت تعیین اوزان شاخصها از طریق خبرگان با استفاده از پرسشنامه صورت میگیرد و داده های جداول تصمیم از مستندات بورس استخراج می‌گردد
۱-۱۳ تعریف روشهای مورد نظر برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها
روش تاپسیس: این مدل توسط هوانگ و یون در سال ۱۹۸۱، پیشنهاد شد.این مدل، یکی از بهترین مدلهای تصمیم‌گیری چند‌شاخصه است و از آن، استفاده زیادی می شود. در این روش m گزینه به وسیله n شاخص، مورد ارزیابی قرار می گیرد. اساس این تکنیک، بر این مفهوم استوار است که گزینه انتخابی، باید کمترین فاصله را با راه حل ایده آل مثبت(بهترین حالت ممکن) داشته باشد. فرض بر این است که مطلوبیت هر شاخص، به طور یکنواخت افزایشی یا کاهشی است(مومنی، ۱۳۸۹).
روش ویکور: این روش، روشی جدید در تصمیم گیری چند معیاره است که اخیراً برای حل اینگونه مسائل با معیارهای متضاد و نامتناسب (واحدهای سنجش متفاوت) معرفی و توسعه یافته است(اوپریکوویچ و ژنگ، ۲۰۰۴).
این روش روی دسته بندی و انتخاب از یک مجموعه گزینه ها تمرکز داشته و جواب های سازشی را برای یک مسأله با معیارهای متضاد تعیین می کند، بطوری که قادر است تصمیم گیرندگان را برای دستیابی به یک تصمیم نهایی یاری دهد. در اینجا جواب سازشی نزدیکترین جواب موجه به جواب ایده آل است که کلمه سازش به یک توافق متقابل اطلاق می‌گردد(اوپریکوویچ و ژنگ، ۲۰۰۴). این جواب سازشی یک شاخص رتبه بندی چند معیاره بر اساس نزدیکی به جواب ایده آل را مطرح می‌سازد(اوپریکوویچ، ۱۹۹۸).
روش پرامتی ۲: روش پرامتی یکی از تکنیک های تصمیم چند معیاره است.این روش یک تکنیک رتبه بندی برای مجموعه متناهی از گزینه هایی است که به واسطه معیارهای غالبا متناقض باید رتبه بندی گردند(بهزادیان،۲۰۰۹). پرامتی ۱ (رتبه بندی جزیی) و پرامتی ۲(رتبه بندی کامل) بوسیله جی بی بارنز ابداع شده و برای اولین بار در سال ۱۹۸۲ در کنفرانسی در دانشگاه لاوال در شهر کبک کشور کانادا ارائه گردید(برانز و دیگران،۱۹۸۶).این اطلاعات به دو دسته تقسیم می‌شوند:
-اطلاعات بین معیارها
-اطلاعات داخل معیارها
اطلاعات بین معیارها در واقع وزن هایی است که اهمیت نسبی معیارهای مختلف را نشان می‌دهد. وزن ها اعدادی غیر منفی بوده و مستقل از واحد اندازه گیری معیارها می‌باشند.
در مورد اطلاعات درون معیارها باید گفت که در روش پرامتی ۲ ساختار ترجیح بر مبنای مقایسه زوجی است. بدین ترتیب که میزان انحراف بین دو آلترناتیو مربوط به معیار خاص مد نظر قرار می گیرد و این انحراف به صورت دو به دو برای تمام آلترناتیو ها محاسبه می‌شود(برانز و دیگران،۱۹۸۴).
۱-۱۴ تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی طرح:
شاخص[۱]: عبارتست از ویژگی ها، کیفیات یا پارامترهایی که برای انتخاب گزینه های تصمیم مطرح است.
تصمیم گیری چند شاخصه[۲]: در این مسائل تعدادی گزینه، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و در مورد آنها، یک اولویت بندی انجام می‌شود. گاهی بجای گزینه، از مترادف‌های آن مانند استراتژی، راهکار و … استفاده می‌شود(مومنی، ۱۳۸۹).
نظریه فازی[۳]: نظریه ای است برای اقدام در شرایط عدم اطمینان.این نظریه قادر است بسیاری از مفاهیم، متغیرها و سیستم هایی را که نادقیق و مبهم هستند، چنانچه در عالم واقع در اکثر مواقع چنین است؛ به شکل ریاضی درآورد و زمینه را برای استدلال، استنتاج، کنترل و تصمیم‌گیری در شرایط عدم اطمینان فراهم آورد(مومنی، ۱۳۸۹).
این پایان نامه در پنج فصل به شرح زیر سازماندهی شده است:
فصل اول: این فصل به معرفی موضوع و ضرورت انجام تحقیق و خلاصه ای از مراحل انجام آن و همچنین معرفی جامعه آماری و اصطلاحات تخصصی در این تحقیق می‌پردازد.
فصل دوم: این فصل به بررسی مبانی نظری و پیشینه تحقیق می‌پردازد. ابتدا مطالب به طور کلی بیان شده و شرحی بر رتبه بندی شرکتها و ضرورت آن دارد و در ادامه روش های تصمیم‌گیری چند شاخصه مورد استفاده و همچنین رویکرد فازی، معرفی و بررسی می‌شود و در پایان پیشینه تحقیقات مرتبط با رتبه بندی در بورس ذکر می‌گردد.
[۱] Attribute
[۲] Multi Attribute Decision
[۳] Fuzzy Set Theory