تعريف کودک آزاري:
در خصوص واژه کودک آزاری در هیچ یک از فرهنگ های لغت اشاره ای به این موضوع نشده است.
تعریف کودک آزاری، از نظر مفهوم لغوی، کودک آزاری به سوء رفتار والدین یا قیم کودک اطلاق می شود و شامل غفلت،کتک زدن و آزار جنسی می باشد.
هر نوع کوتاهی و غفلت یا ارتکاب هر نوع عملی که به نحوی به بهداشت و سلامت روانی کودک خطری برساند یا در آن خدشه وارد کند و مانع از رشد بهنجار وی شود کودک آزاری قلمداد می شود.
در رابطه با تعريف آزار اختلاف نظر وجود دارد. يکي از عمدهترين اشکالات در پيش بيني رفتار با کودک عدم تعريف روشن از کودک آزاري و بيتوجهي است. هم اکنون هيچ تعريف اختصاصي يا قانوني که مقبوليت جهاني داشته باشد، وجود ندارد و از جامعهاي به جامعه ديگر متفاوت است.به عنوان مثال تنبيه بدني توسط والدين در سوئيس، فنلاند و نروژ غير قانوني ميباشد در حالي که در چين هيچ برنامهريزي دولتي و قانوني در جهت شناسايي و پيشگيري از کودک آزاري وجود ندارد. و هيچ قانوني در رابطه با خارج کردن کودکان از خانوادههاي خشن وجود ندارد وحتي کودک کشي با توجه به شعار «يک زوج، يک فرزند» نيز مشاهده
ميشود.[1]
کودک آزاري به شيوه متفاوتي از جمله: اذيت و آزار کودکان به وسيله پدر و مادر، ناپدري و نامادري، خواهر و برادر ناتني، تجاوزات جنسي به کودک، به کار واداشتن و استشمار کودک و تبعيض جنسي قائل شدن ميان فرزندان تجلي مييابد.[2]
به موجب ماده 2 قانون حمايت از کودکان و نوجوانان مصوب سال 1381، هر نوع آزار و اذيت کودکان و نوجوانان که موجب شود به آنان صدمه جسماني يا رواني و اخلاقي وارد شود و سلامت جسم يا روان آنان را به مخاطره اندازد ممنوع است. ماده 3 همان قانون اشعار ميدارد هر گونه خريد و فروش، بهره کشي و به کار گيري کودکان به منظور ارتکاب مجازات ميباشد. برخي بر اين باورند که کودک آزاري پديدهاي نسبي است و در فرهنگها و آداب و رسوم متفاوت متغير است.
اعمالي مانند ختنه کردن،سوراخ کردن گوش، در اتاقي جداگانه از والدين خوابانيدن اطفال، بستن کودکان بر پشت مادران، قنداق کردن و… کودکان در بعضي از فرهنگها ارزش و در برخي ديگر ضد ارزش به شمار ميآيد.
سازمان بهداشت جهاني هرگونه رفتار والدين و افراد مسئول که باعث آسيب رساندن به سلامت جسماني، روان، سعادت، رفاه و بهزيستي کودک گردد را کودک آزاری میداند.[3]
اکثر متخصصان خشونت را يک عمل عمدي تعريف ميکنند که موجب درد فيزيکي در شخص ديگر و يا آسيب ديدن وي ميشود خشونت بزرگسالان بر روي کودکان و نوجوانان دامنهاي از سيلي زدن خفيف تا حملات آسيب زننده را در برميگيرد.
در مورد رفتارهايي که مرز بين تنبيه بدني عادي و افراطي را مشخص ميسازد توافق وجود ندارد. به ويژه که از نظر اجتماعي و فرهنگي خشونت و انضباط فيزيکي در مورد کودکان و نوجوانان پذيرفته شده است. آن چه قابل ذکر است اين است که در هر فرهنگي خشونت به دو نوع: مشروع و نامشروع تقسيم ميگردد.
پرفسور ديويد جيل نويسنده کتاب «رفتار خشونت آميز با کودکان» کودک آزاري را کليه رفتارها و اعمال غفلتآميز مردم، نهادها و کل جامعه ميداند که باعث محروميت کودکان از حقوق خويش گرديده و يا در روند رشد شايسته و مقتضي آنها اختلال ايجاد نمايد.[4]
گفتار دوم: انواع آزارکودک
طبقهبندي کودک آزاري نيز همانند تعريف آن چندان روشن نميباشد و حتي در يک کشور از ايالتي به ايالت ديگر داراي انگيزهها- علت شناسي و مفاهيم متفاوتي ميباشند. براي شناخت دقيق اين معضل طبقهبندي آن ضروري به نظر ميرسد. محدوده کودک آزاري بسيار گسترده است. محروميت از خوراک، پوشاک، سرپناه محبت والدين، آزارهاي جنسي، وجسماني وارد شونده به کودک که منجر به ايراد صدمات شديد ميشود همگي در اين محدودهاند.
بر اساس ماده 19 پيمان نامه حقوق کودک، دولتهاي عضو ملزم ميباشند تمام اقدامات قانوني، اجرايي، اجتماعي و آموزشي را به عمل آورند.تا از کودکان در برابر تمام اشکال خشونت جسمي،رواني،آزار يا سوء استفاده، بي توجهي يا سهل انگاري،بد رفتاري يا بهره کشي از جمله سوء استفاده جنسي در حين مراقبت والدين يا والد سرپرست يا سرپرستان قانوني يا هر شخص ديگري که مسئوليت مراقبت از کودک را به عهده دارد حمايت مينمايند.
متخصصان و دانشمندان تعاريف متعددي از کودک آزاري ارائه دادهاند عمدتاً مشتمل بر پنج نوع 1-کودک آزاري جسماني 2-کودک آزاري جنسي 3- عاطفي و رواني 4-غفلت و مسامحه 5-کودک آزاري تجاري ميباشند که هر يک از اين انواع خود به طبقات مختلف ديگري تقسيم مي شوند.[5] و ما نيز به توصيف آنها ميپردازيم:
1- آزار جسماني
کودک آزاری جسمانی عبارت از رفتار هایی که به جسم کودک صدمه می زند.
کودکي که يک بار يا به دفعات مورد ضرب و شتم آزار و شکنجه قرار ميگيرد که عبارت است از حمله فيزيکي به کودک به طوري که ميتواند همراه با ضايعات جسمي، تغيير شکل، اختلال عملکرد بدن بوده و حتي ممکن است منجربه مرگ کودک نيز بشود.[6] آسيب وارده با کبودي، سوختگي، ضربه به سرشکستگي، جراحات شکم يا مسموم کردن مشخص ميشود. الگوي مشخصه آسيب درکودکي که مورد آزار جسمي واقع شده است با توضيح در رابطه يا علت آسيب هماهنگي و تطابق ندارد.که دراين رابطه ظن منطقي وجود دارد که آسيب وارده يا آگاهانه بوده. ويا شخص سرپرست از کودک آزاران جلو گيري نکرده است. آزار جسمي يا به صورت آزار شديد مثل آسيبهاي چندگانه در سر، صورت و بدن است و يا به صورت آزار متوسط مثل شکستگي پا بهصورت آزار خفيف مانند کوفتگي و کبودي مثل جاي گاز گرفتن است.خشونت عملي است که باقصدويا قصد تلويحي ايجاد درد يا آسيب به کودک درخانواده اعمال مي شود.خشونت طبيعي شامل موارد شايع:سيلي زدن، هل دادن، و ضربه به کفل است که غالباً به عنوان بخش قابل قبول و يا طبيعي بارآوردن کودکان تلقي ميشود.خشونت آزار دهنده شامل: اعمال خطر ناک تري ازخشونت است که قابليت بالقوه آسيب رساندن به شخص در آن بالاست مثل لگد زدن، خفه کردن، تيرزدن و کارد زدن.[7]
کودک آزاري به اشکال گوناگون دیده میشود که در این رابطه برخي از دانشمندان آزار جسماني را به دو گونه آزار فعال (سوءرفتار و بدرفتاري) و آزار غيرفعال و افعالي غفلت و مسامحه تقسيم بندي ميکنند.
نظرات شما عزیزان: