تاریخچه طلاق
در این قسمت به تاریخچه طلاق در اقوام مختلف خواهیم پرداخت تا روشن شود که آیا اولاً : در سایر ملل و نحل طلاق بوده است یا نه و ثانیاً : اختیار طلاق به دست مرد بوده یا در اختیار زن، و یا اینکه قاضی طلاق را جاری می‌کند.
در تمدن سومری‌ها :
طلاق مطلقاً بدست مرد بود و اگر زن خواهان رهایی از پیمان زنا شویی می شد او را به مجازات های سنگینی از جمله غرق شدن در آب محکوم می‌کردند.
در تمدن یونانی:
مرد حق داشت هر وقت که بخواهد زن را طلاق بدهد (صفایی و امامی،1382،1/225 )
در تمدن هندی ها :
طلاق سه مرحله را گذرانده است.
مرحله اول : پیمان زنا شویی بصورت جمعی برگزار می شده و در این صورت اصلاً طلاق مطرح نبوده چون مر بوط به فرد خاصی نبوده که دیگری را رها کند.
مرحله دوم : در عصر مادر سالاری دربین هندی هاحق طلاق دردست مادربود.
مرحله سوم :درزمان پدرسالاری، فقط زمانی زن طلاق داده می شود که خیانت همسر ثابت می شد. (صفایی و امامی، 1382،1/225 )
دین یهود
در شریعت یهود بحث به گونه دیگری است «مذهب یهود و همچنین عادات ژرمن بر آن بوده که شوهر می تواند زن خود را بدون وجود هیچ موجبی و بدون آنکه زن موافقت داشته باشد طلاق دهد». ( امامی،1382،2/5)
همانطوری که ذکر شد یهودیان طلاق را جایز دانسته و اختیار طلاق هم به دست مرد بوده است و رضایت زن در امر طلاق مورد توجه قرار نمی گیرد، به محض اینکه مرد از زنش ناراضی بشود نیت طلاق کند زن طلاق داده شده محسوب می شود، و اصلاً نیازی به اثبات نیست گرچه در این شریعت سفارش شده که کمتر زنانشان را طلاق بدهند.
حقوق کلیسا:
در اوایل امر کلیسای کاتولیک با طلاق مخالف می‌بود مبنای نظریه مزبور حضرت مسیح می‌باشد که موجب اختلاف شدیدی بین طرفداران انجیلی گردیده است. به نظر سنت ماتیو st matieu طلاق ممنوع بوده مگر در مورد زنای محصنه که اجازه داده شده است. (امامی، 1366،1)
قرون متمادی بسیاری از روسای کلیساها طلاق را فقط در مورد زنای محصنه از سوی زن اجازه می‌دادند لذا تا زمانی که قدرت در دست کلیساها بود به شدت با طلاق مبارزه کرده و با آن مخالفت می‌نمودند، ولی درقرن شانزدهم میلادی طرفداران طلاق زیاد شدند و در کشور های پروتستان اجازه داده شد و موارد جواز آن چندان توسعه یافت که از گفتار انجیل هم تجاوز نمود و دیگر انحصار به مورد زنای محصنه نداشت. (امامی، 2،1366).
البته ناگفته نماند در کشورهای مسیحی نشین که طلاق را اجازه نمی دادند، به ظاهر زن و شوهر بودند و درعمل هر یک برای خودش همسر دیگری انتخاب می کردند.
حقوق فرانسه:
«فرانسه بوسیله قانون 20 سپتامبر 1792 میلادی با یک تسهیلاتی طلاق اجازه داده شد و با تغییرات مکرری که به تدریج در آن پیدا شد بالاخره قانونی در دوم آوریل 1941 م. گذشت و بوسلیه اردنانس 12 آوریل 1945 قسمتی از آن الغاء گردید.» (امامی،2،1366).
با توجه به اینکه کشور فرانسه هم تحت تأثیر کلیساها بوده است تلاش فراوانی کردند که طلاق را درآن کشور قانونی نمایند و حتی قانون هم تصویب شد ولی بافشار وارد کردن کلیسا توسط اردنانس قسمت مهم این قانون لغو گردید.
حقوق ایتالیا:
طلاق قبل از سال 1970 موجود ولی بعداًدراثر قدرت کلیساممنوع شد. در سال 1865 م. حقوقدانان کوشش نمودند که طلاق را برقرار کنند، ولی موفق نشدند. ماده 148 قانون مدنی ایتالیا تصریح می نماید که نکاح منحل نمی گردد مگر بوسیله فوت یکی از زوجین. (امامی،3،1366)
با توجه به قدرت و نفوذ غیر قابل انکار کلیسا در ایتالیا و تأثیر فراوان کشیش ها بر قانون مدنی آن کشور طلاق مطلقاً ممنوع است.
حقوق اسپانیا :
«طلاق را قبلاً درموارد مختلف اجازه داده بود و در سال 1930 م آن را الغاء نمود. (امامی،1366،3)»
اسپانیا یا همان اندلس، قبلاً با توجه احکام و مبانی اسلامی طلاق در جریان بود ولی پس از شکست مسلمانان و تسلط کامل مسیحیت بر این کشور به تبعیت از کشورهای مسیحی طلاق هم ممنوع گردید از معدود کشورهایی که طلاق مطلقاً ممنوع است کشور اسپانیا است.
حقوق آلمان :
«قانون مدنی آلمان در ماده 1564-1585 اجازه طلاق داده است و قانون ششم ژوئیه 1938 تغییراتی در قانون مدنی 1910 آلمان داد.» (امامی، 1366،3)
بایداقرارنمودکه هرکدام ازکشورهای اروپایی که با کشورهای اسلامی مراوده وداد و ستد بیشتری داشتند حقوق و قانون مدنی آنها هم تحت تأثیر حقوق و قوانین پیشرفته اسلام که متناسب با فطرت انسان می باشد قرار گرفته اند که این امر به وضوح در قانون مدنی آلمان نمایان است.
حقوق انگلستان :
«بوسیله قانون سی ام ژوئیه 1937 میلادی سه موردبر جواز طلاق به سبب زنای محصنه افزوده شد.» (امامی، 1366،4)
حقوق شوروی سابق:
«طلاق را با ارده هر یک از زن و شوهر اجازه داده است.» (امامی، 1366،4)
اسلام :
از آنجا که اسلام پیوند زنا شویی را امری مقدس و ضروری برای آرامش روح و جسم بشر می داند. بی تردید طلاق را امری ناپسند و مبغوض می داند که این امر در روایات زیادی آمده است.
در بعضی از این روایات ممنوعیت و یا حرمت طلاق استشمام می شود که در ذیل به چند نمونه از این روایات اشاره می کنیم.
1-از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمودند : «ان الله عزوجل یحب البیت الذی فیه العرس و یبعض البیت الذی فیه الطلاق و ما من شیء أبغض ألی الله عز و جل من الطلاق»
«خداوند خانه ای را که در آن عروسی است دوست می دارد ولی خانه ای را که طلاق در آن واقع می شود را دشمن می دارد، و هیچ چیز نزد خدا مبغوض تر از طلاق نیست.»(حر عاملی، 267،1409 )
در این روایت به وضوح می بینیم که خداوند ایجاد پیوند بین زن و مرد را به وسیله عروسی ، دوست دارد و همان اندازه از جدایی بین آنها بوسیله طلاق ، خشمگین می شود.
2- از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمود : «در بین حلالهای خداوند هیچ چیز در نزد خداوند مبغوض تر از طلاق نیست؛ و خداوند افرادی را که سریع طلاق می دهند و باز نکاح می کنند دشمن می دارد.»
3- پیامبرگرامی اسلام فرمودند : « ایها امرأه سألت زوجها الطلاق من غیر بأس لم ترح رائحه الجنه.»
«هر زنی که بدون جهت از شوهرش طلاق بخواهد بوی بهشت به مشامش نمی رسد» (طوسی، 1378، 5/2)
4- به پیامبر اکرم (ص) خبر رسید که ابوایوب می خواهد زنش را طلاق دهد فرمودند : طلاق دادن ام ایوب گناه است. (کلینی، 1407، 6/55 ).
آن چه از این حدیث شریف می توان بر داشت نمود آن است که گاهی ممکن است طلاق، امری حلال ومنطبق باموازین شرع مقدس نباشد؛ زیرا چیزی که حلال است، نمی تواند گناه باشد ولو این که حلال منفور باشد؛ گناهی ندارد و اگر گفته شود که : چیزی که گناه دارد دلیل بر این است که حلال نیست آخر چگونه می شود پذیرفت که مردی بدون هیچ دلیل منطقی و موجهی و صرفاً به خاطر هوا و هوس، و تنوع طلبی، زن و فرزند خود را سر گردان نماید و فقط به دنبال هواهای نفسانی خودش باشد و درعین حال لکه ی گناهی بر دامنش ننشیند!؟
5- امام صادق (ع) می فرمایند : «سَمعتُ أبی ع یَقُولُ أنَّ اللهَ عَزَّو جَلَّ یُبغضُ کُلفَّ مِطلاقٍ ذواق.»
«از پدرم شنیدم که فرمود : خداوند عزوجل هر آینه مبغوض می دارد هر کسی که بدون علت و سریع طلاق می دهد.»(کلینی، 1407،55)
امام علی (ع) می فرمایند:هر زنی که بدون داشتن علت موجهی ازشوهرش طلاق بخواهدبوی بهشت به مشامش نمی رسد. (حلی،1407،445)
از این روایت این چنین برداشت می شود که اگر زن هم بدون دلیل موجه تقاضای طلاق نماید باز مذموم و ناپسند است و در این امر فرقی بین زن و مرد وجود ندارد.
6-درکتاب فروع کافی از امام باقر (ع) نقل شده است که فرمودند : پیامبر خدا بر مردی گذشت و از او پرسید با زنت چه کردی؟
گفت : او را طلاق دادم.
فرمود:آیاکاربدی ازاودیدی؟
گفت:نه کاربدی هم ازاو ندیدم
قضیه گذشت وآن مردباردیگرازدواج کرد. پیامبرگرامی اسلام (ص) ازاو پرسید:زن دیگری گرفتی؟
گفت : بله
پس از چندی که باز به او رسید پرسید با این زن چکار کردی؟
گفت : طلاقش دادم.
فرمود:کار بدی از او دیدی؟
گفت : نه کار بدی هم از اوندیدیم
این قضیه نیز گذشت و آن مرد برای بار سوم ازدواج کرد.
پیغمبر (ص) از او پرسید : باز زن گرفتی؟
گفت : بلی یا رسول الله (ص).
مدتی گذشت و پیغمبر اکرم (ص) به او رسید و پرسید: با این زن چه کردی؟
گفت این را هم طلاق دادم.
پیامبر الهی فرمودند: از او بدی دیدی؟
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند