پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا وبرنامه ریزی شهری

 

ارزیابی آسیب­پذیری مناطق شهری و ارائه الگوی بهینه جهت کاهش خسارت در برابر زلزله(مطالعه موردی: شهر پیرانشهر)

 

استاد راهنما:

 

دکتر  عیسی ابراهیم زاده

 

خرداد  1393

 

بطورکلی زلزله یکی از سوانح طبیعی است که تأثیرات مخربی بر سکونتگاه­های انسانی برجای گذاشته و تلفات جانی و مالی سنگینی بر ساکنان آنها وارد می سازد. در عین حال آسیب­پذیری شهر تأثیر مستقیمی در تلفات انسانی ناشی از بحران دارد و آسیب پذیری ناشی از زلزله اصولاً در نتیجه ساخت و ساز­های بی­رویه در حریم گسل­ها، عدم رعایت ضوابط و استانداردها، توزیع نامناسب جمعیت و امکانات در سطح شهر بوده و تشدید می گردد؛ از این رو اساس بررسی میزان آسیب­پذیری شهر یکی از ضروریات مدیریت شهری به حساب می­آید. اینک با توجه به این مهم، در پژوهش حاضر به ارزیابی میزان آسیب­پذیری شهر پیرانشهر پرداخته شده است. در این پژوهش روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می­باشد. بدین منظور در وهله اول با استفاده از شاخص­ها و معیارهای مربوطه و با بهره­گیری از مدل تحلیل شبکه­ای (ANP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) چگونگی آسیب پذیری کلی شهر پیرانشهر مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله دوم آسیب­پذیری شهر با استفاده از تکنیک­های تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، TOPSIS، VIKOR، به تفکیک محلات مشخص گردید. در نهایت به تحلیل فضایی و مکانیابی مراکز امدادی از جمله بیمارستان­ها و ایستگاه­های آتش­نشانی و پایگاه­های اسکان موقت با استفاده از مدل­های میانگین نزدیک‌ترین همسایه (Nearest Neighbor )، تحلیل شبکه (Network Analysis Model)، ANP و منطق فازی (FUZZY) پرداخته شد. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که 27 درصد مساحت شهر دارای آسیب­پذیری زیاد و خیلی زیاد، 56 درصد آسیب­پذیری متوسط و 17 درصد آسیب­پذیری کم می­باشد. همچنین محله­های 21، 23، 31 و 41 که واقع در ه استبافت فرسوده ( قدیمی) و حواشی شهر می­باشند، به دلیل قدمت بالا، مصالح با کیفیت نامناسب، ریزدانه بودن قطعات، همجواری نامناسب کاربری­ها و دسترسی نامناسب به بیمارستان، مراکز درمانی، اورژانس و آتش­نشانی آسیب­پذیرتر از دیگر محله های شهر می­باشند؛ در عین حال قرارگیری بافت فرسوده (خیابان امام خمینی) در حاشیه کوه و عدم رعایت استانداردها در ساخت و سازه­ها، بر میزان این آسیب­پذیری افزوده است. در قسمت­های شمال و شمال شرقی  شهر که عمدتاً ساختمان­ها تازه­ساخت می­باشند و از مصالح ساختمانی با کیفیت بالا بهره گرفته شده است، همچنین به دلیل وجود فضاهای باز و مراکز آموزشی و اداری نوساز و بزرگ بودن مساحت قطعات؛ احتمال آسیب پذیری در این بخش از شهر بسیار کم است.

کلمات کلیدی: آسیب­پذیری شهری، زلزله، پیرانشهر، سیستم اطلاعات جغرافیایی

 

فهرست مطالب

 

عنوان                                                                                                         صفحه

..

…………….. فصل اول:کلیات تحقیق…. 1

1-1-  بیان مسئله. 2

1-2- ضرورت انجام تحقیق… 4

1-3- سؤالات  تحقیق… 4

1-4- فرضیه­های تحقیق… 5

1-5- پیشینه تحقیق… 5

1-6-  اهداف تحقیق… 9

1-7- روش انجام تحقیق… 9

1-8-  نوآوری تحقیق… 10

1-9-  مشکلات و تنگناهای تحقیق… 10

1-10- استفاده کنندگان از نتایج تحقیق… 10

…………….. فصل دوم: مفاهیم، مدل­ها و مبانی نظری تحقیق…. 12

2-1- مقدمه. 13

2-2- مفاهیم و اصطلاحات… 13

2-2-1- بلایا 13

2-2-1-1- بلایای انسانی… 13

2-2-1-2- بلایای طبیعی… 14

2-2-2- بحران.. 14

2-2-3- مدیریت بحران.. 15

2-2-3-1- مدیریت بحران شهری… 15

2-2-3-2- چرخه مدیریت بحران.. 15

2-2-3-3- چرخه اصلی مدیریت بحران.. 16

2-2-3-4- مراحل مدیریت بحران.. 16

2-2-4- زلزله. 17

2-2-5- ایمنی… 17

2-2-6- آسیب‌پذیری… 17

2-2-7- شهر. 18

2-2-8- آسیب پذیری شهری… 18

2-2-8-1- عوامل مؤثر در آسیب پذیری شهر. 20

2-2-8-2- ساختار شهر و آسیب­پذیری… 21

2-2-8-3- بافت شهر و آسیب­پذیری… 21

2-2-8-4- شکل شهر و آسیب پذیری… 23

2-2-8-5- تراکم­های شهری و آسیب پذیری… 23

2-2-8-6- آسیب پذیری تأسیسات و زیر ساختهای شهری… 24

2-2-9- مدیریت شهری… 24

2-2-10- برنامه­ریزی… 25

2-2-10-1- برنامه­ریزی فضایی… 25

2-2-10-2- برنامه­ریزی شهری… 25

2-2-10-2-1- نقش برنامه­ریزی شهری در کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر خطرات زلزله. 26

2-2-11- کاربری اراضی شهری… 26

2-2-11-1- برنامه ریزی کاربری اراضی شهری… 26

2-2-11-2- ارتباط بین کاربری زمین و آسیب­پذیری در برابر زلزله. 27

2-2-12- امداد رسانی… 28

2-2-12-1- فضاهای امدادرسانی هنگام زلزله. 28

2-2-13- دسترسی… 29

2-2-14- شبکه ارتباطی شهر. 29

2-2-14-1- آسیب پذیری شبکه ارتباطی… 29

2-2-15- مکان‌یابی… 30

2-2-16- سیستم اطلاعات جغرافیایی… 31

2-3- رهیافت­ها و رویکردها 31

و....

براي دانلود متن كامل پايان نامه اينجا كليك كنيد

نظرات شما عزیزان: